Co składa się na proces budżetowania w przedsiębiorstwie?

Budżetowanie jest procesem obejmującym planowanie, tworzenie oraz zatwierdzenie budżetu firmy, a także jego późniejszą kontrolę. Jest powszechnym zjawiskiem w przedsiębiorstwach bez centralnego zarządzania. Dzięki niemu możliwe staje się monitorowanie wykonywanych zadań oraz kontrola działalności kierownictwa niższego szczebla. Budżetowanie to sposób na maksymalne wykorzystanie zasobów finansowych firmy.

Jak planować budżet firmy?

Budżet przedsiębiorstwa może być planowany w ujęciu wartościowym, ilościowo-wartościowym lub z zastosowaniem modelu mieszanego. Największą trudnością w planowaniu budżetu firmy jest analiza danych i czynników, które należy wziąć pod uwagę. Chodzi tutaj o koszty realizowanych działań, nakłady inwestycyjne, przychody oraz wydatki na eksploatację i strategię marketingową. Budżetowanie wymaga także definiowania celów organizacji, zarówno krótko-, jak i długoterminowych.

Co obejmuje proces budżetowania?

Budżetowanie to proces, którego celem jest zestawienie w całość wszystkich budżetów cząstkowych przedsiębiorstwa. Fundamentem procesu budżetowania są pozyskiwane dane, które znajdują się w nieustannym obiegu w firmie. Aby usprawnić cały proces budżetowania, należy usystematyzować wszelkie działania z nim związane. W ramach procesu budżetowania stosuje się różne metody ustalania, realizacji oraz kontroli budżetu podmiotu gospodarczego. Celem zarządzania budżetem jest poprawa możliwości wykorzystania wszystkich zasobów przedsiębiorstwa. Budżetowanie obejmuje poniższe działania:

• ustalenie celów przedsiębiorstwa w oparciu o planowanie strategiczne oraz prognozy rozwoju otoczenia, a także analizę różnic w stosunku do okresu poprzedniego,
• opracowanie budżetów wstępnych,
• kontrolę, korektę i ponowne planowanie budżetów, a konsekwencji – przygotowanie bilansu oraz rachunku wyników,
• zatwierdzenie budżetu,
• kontrolę niepoprawności działania.

Etapy procesu budżetowania

Proces budżetowania, ze względu na swoją złożoność, wymaga zaangażowania wielu pracowników – członków zarządu firmy, dyrektorów i kierowników działów. Budżetowanie opiera się na tworzeniu budżetów poszczególnych działów przedsiębiorstwa, zgodnie z wytycznymi zarządu firmy. Wyróżnia się następujące etapy tego procesu:

1. Opracowanie budżetu – w jego skład wchodzi przygotowanie programu działania, określenie celów przedsiębiorstwa i czynników ograniczających budżet, sporządzenie budżetu sprzedaży i budżetów cząstkowych, negocjacje budżetu z przełożonymi oraz ich zatwierdzenie.
2. Wdrożenie budżetu – polega na realizowaniu założeń budżetowych i koordynacji ich działań.
3. Kontrolę wykonania budżetu – czynności obejmujące ustalenie nieprawidłowości oraz podejmowanie działań naprawczych.

Kluczowe problemy związane z procesem budżetowania

Przygotowanie budżetu firmy niesie ze sobą określone problemy. Dzieli się je na dwie grupy – wypracowanie właściwej metodyki do obliczeń oraz brak właściwego planowania, organizowania i kontroli działań. Kluczem do rozwiązania ewentualnych komplikacji, a w przyszłości uniknięcia tych problemów, jest ich konkretne zdefiniowanie. Proces budżetowania jest zadaniem skomplikowanym i wymaga skoordynowanych działań na wielu poziomach działania przedsiębiorstwa. W niektórych firmach pracownicy napotykają w związku z tym mnóstwo trudności. Dynamiczne zmiany, obserwowane na rynkach, sprawiają, że kadra zarządzająca poszukuje sprawdzonych systemów pomocnych w podejmowaniu kluczowych decyzji w przedsiębiorstwie.